ΠΑΛΙΟΥΡΙΩΤΙΚΕΣ ΥΠΕΡΤΡΟΦΕΣ: Κράνα, Βατσιλόμπλα, Ζιούλιες, Μπουϊάμια, Τσάπουρνα, Γκλόκνα, Ζιμπλάκια

Πολύς λόγος γίνεται στις μέρες μας για τις διάφορες υπερτροφές και πόσο ευεργετικές ιδιότητες έχουν για τον οργανισμό και την υγεία του ανθρώπου. Τις συναντούμε παντού καθημερινά, τις βλέπουμε, πολλοί τις αγοράζουμε και τις τρώμε. Αρκετές από αυτές είναι εισαγώμενες, όπως τα goji berries, cranberries,  kinoa, τα λεγόμενα «super foods». 

Εμείς όμως στο Παλιούρι έχουμε τις δικές μας υπερτροφές και μάλιστα δεν χρειάζεται να τις καλλιεργούμε. Τις βρίσκουμε παντού στη φύση, μέσα ή γύρω στο χωριό μας και φυσικά είναι βιολογικές αφού γίνονται από μόνες τους. Οι παλαιότεροι θυμόμαστε ότι γυρνούσαμε βόλτες και... τρελαινόμασταν να τις μαζεύουμε και να τις καταναλώνουμε. 
Ας δούμε όμως μερικά Παλιουριώτικα "Super Foods" και ποιες είναι οι ευεργετικές ιδιότητες για τον οργανισμό μας, με βάση τις απόψεις γιατρών και διατροφολόγων. 

ΚΡΑΝΑ   

Από τα πιο σημαντικά superfoods είναι τα κράνα. Σε έρευνα που πραγματοποιήθηκε, αποδείχθηκε ότι τα κράνα υπερτερούν σε ολική αντιοξειδωτική ικανότητα από διαφόρους διαδεδομένους  για τα αντιοξειδωτικά τους καρπούς, όπως το ρόδι ή το βατόμουρο. Έτσι λοιπόν όταν κάποιος καταναλώνει αυτούσιους καρπούς κρανιάς αποκομίζει μια σειρά από σημαντικά διατροφικά οφέλη όπως βιταμίνη C, ανθοκυάνες, μεταλλικά στοιχεία και ιχνοστοιχεία. Που θα τα βρούμε στο Παλιούρι; Ειδικά στ' Μαγγίρα του ζαβζά, απέναντι στου γιαμάτς είναι πολλές κρανιές και τον Σεπτέμβριο με Οκτώβριο θα έχουν ωριμάσει για να τα μαζέψουμε.

ΒΑΤΣΙΛΟΜΠΛΑ (κοινώς βατόμουρα)

 Τα Βατσιλόμπλα είναι πλούσια σε βιταμίνη C, φυτικές ίνες, τανίνες, μαγγάνιο, φυλικό οξύ και αντιοξειδωτικά. Θεωρούνται μια πραγματική “ασπίδα” για τον οργανισμό. Για την ακρίβεια, ενισχύουν το ανοσοποιητικό και την υγεία της καρδιάς μειώνοντας την αρτηριακή πίεση. Επίσης, βοηθούν στη σωστή λειτουργία του εντέρου, τη διατήρηση του βάρους σε φυσιολογικά επίπεδα, μειώνουν τη χοληστερίνη και αναστέλλουν την ανάπτυξη καρκινικών κυττάρων. Που θα τα βρούμε; Το Παλιούρι είναι γεμάτο βατσνιές και μπορούμε να τα μαζέψουμε. 

ΜΠΟΥΪΑΜΙΑ(κοινώς αμύγδαλα)

Το χωριό μας είναι γεμάτο μπουϊαμιές (αμυγδαλιές) και μάλιστα πολλά μπουϊάμια δεν τα μαζεύει κανείς και έτσι πέφτουν και σαπίζουν. Με πολύ υψηλή θρεπτική αξία, περιέχουν μεγάλες ποσότητες φυτικών ινών, βιταμινών και καλών λιπαρών που βοηθούν και προστατεύουν τη λειτουργία της καρδιάς. Μια μερίδα μπουϊάμια είναι μια πλούσια πηγή βιταμίνης Ε, μαγνησίου, πρωτεϊνών, καλίου, ασβεστίου, φωσφόρου, σιδήρου και πολυακόρεστων λιπαρών.

ΖΙΟΥΛΙΕΣ (κοινώς μούρα)

Οι ζιούλιες, τα μούρα δηλαδή και ιδιαίτερα τα άγρια λευκά μούρα είναι πολύ θρεπτικά. Έχουν γλυκιά γεύση και είναι πλούσια σε βιταμίνη C και Ε, σίδηρο, ασβέστιο και φυτικές ίνες. Είναι  πλούσια σε ανθοκυανίνες, φυτοχημικά, που ευθύνονται   για τις αντιοξειδωτικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες τους. Έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες και πρωτεΐνες. Οι ζιούλιες έχουν περισσότερη περιεκτικότητα σε κάλιο από μια μπανάνα (776mg ανά 100γρ). Μια μικρή ποσότητα αποξηραμένες καλύπτει σχεδόν το 10% των ημερησίων αναγκών του οργανισμού σε ασβέστιο. 

Βοηθούν ακόμα στην πρόληψη νευρικών δυσλειτουργιών όπως της νόσου του Alzheimer και του Πάρκινσον. Ένα άλλο αντιοξειδωτικό που βρέθηκε στα λευκά μούρα είναι η ρεσβερατρόλη (παρούσα σε κόκκινο κρασί). Η ρεσβερατρόλη, επιδεικνύει παρόμοιες προστατευτικές ιδιότητες με την ανθοκυανίνη, αλλά επίσης ενεργοποιεί τη μείωση της γλυκόζης στο αίμα και της κακή χοληστερόλης (LDL). Που θα βρούμε τα μούρα; Τόσες... ντουνταλιές (μουριές) έχουμε στο χωριό μας. Είναι πανεύκολο να μαζέψουμε, αρκεί αν ανέβουμε πάνω τους να προσέξουμε μην γλιστρήσουμε και πέσουμε.

ΤΣΑΠΟΥΡΝΑ

Ένα άλλο φρούτο που είναι και υπερτροφή είναι τα τσάπουρνα. Οι καρποί της τσαπουρνιάς περιέχουν κουμαρίνες, γλυκοσίδες και φλαβονοειδή, αιθέρια έλαια, λίγα ζάχαρα, ταννίνες, φυτικά οξέα όπως μηλικό οξύ, βιταμίνη C, πηκτίνες, γόμες και ρητίνες.Ο χυμός θεωρείται ότι αποτοξινώνει και καθαρίζει το αίμα, είναι τονωτικός σε περιπτώσεις απώλειας βάρους. Που θα βρούμε τα τσάπουρνα; Μα το χωριό μας είναι επίσης γεμάτο από τσαπουρνιές, αρκεί να περιμένουμε γλυκάνει ο καρπός και να μην τα φάμε άγουρα γιατί είναι στυφά και πικρά.

ΓΚΛΟΚΝΑ

Ονομάζονται και "αγριοτριαντάφυλλα». Τρώγονται και ωμά, αλλά κυρίως το τσάι από  «Γκλόκνα» είναι πλούσιο σε Βιταμίνη C, είναι ισχυρό αντισηπτικό για μολύνσεις των ματιών και των βλεφάρων. Επίσης βοηθάει πάρα πολύ σε δυσπεψίες και ανορεξίες. Που θα τα βρούμε; Μα στο Παλιούρι υπάρχουν παντού σχεδόν γκλουκνιές, οπότε μόλις ωριμάσουν μπορούμε να τα μαζέψουμε και να τα φάμε είτε ωμά, είτε να φτιάξουμε το τσάι που λέγαμε. Προσοχή μόνο να μην καταναλώσουμε πολλά, γιατί λέγονται αλλιώς και "Στουπόκωλα" και ο νοών νοείτω. 

ΖΙΜΠΛΑΚΙΑ

Για τα ζιμπλάκια δεν μπόρεσα να βρω κάποια άποψη διατροφολόγων ή γιατρών, αλλά όλο σε μικρή ηλικία τα βρίσκαμε και τα τρώγαμε. Μπορούμε να τα βρούμε και σήμερα, αφού στο χωριό μας υπάρχουν ακόμα πολλές ζιμπλακιές.